Άρθρο του Δ. Μανιάτη - Το μπουζούκι τη δισκογραφία

[Συντονιστές]

Μπορείτε να βρείτε εδώ:
maniatis_mpouzouki.PDF

το άρθρο του Δ. Μανιάτη σχετικά με το μπουζούκι στη δισκογραφία.

[socrates]

Ευχαριστώ συντονιστές.
Ακόμα ένα κομμάτι χρήσιμο υλικό για τα αρχεία μας.
Οι σελίδες 4-7 του pdf είναι τοποθετημένες πλάγια, οπότε ή πρέπει να γυρίσω κι' εγώ πλάγια το κεφάλι μου (και να πάθω αυχενικό) ή πρέπει να κάνω "rotate counterclockwise" το pdf για να τις διαβάσω άνετα, αλλά σ' αυτήν την περίπτωση γίνονται πλάγιες οι τρείς πρώτες σελίδες που ήταν εντάξει στην αρχή, οπότε ξανακάνω "rotate clockwise" για να ξαναδιαβάσω.
Το pdf χρειάζεται ανασυγκρότηση σε ένα καινούργιο binder.
Υπάρχει δυνατότητα να γίνει κάτι τέτοιο?

Αυτή η δεύτερη παράγραφος από το pdf με παραξένεψε κάπως:

Από το δημοτικό έλκει την καταγωγή του το ρεμπέτικο τραγούδι, που όταν οι Αρματολοί και κλέφτες εγκατέλειψαν τα βουνά και τα ρουμάνια και ήρθαν στις πόλεις το δημιούργησαν αλλάζοντας απλά του ρυθμούς των δημοτικών και το έκαναν αστικό. Δηλαδή χοντρικά ο πηδηχτός (τσάμικος) έγινε ζεϊμπέκικος, ο καλαματιανός χασάπικος, ο συρτός σέρβικος και ούτω καθεξής και τέλος το κλέφτικο αμανές.



Λιγάκι απλοϊκή παρουσιάζεται η εξέλιξη των ρυθμών/χορών από δημοτικό σε ρεμπέτικο, δεν νομίζετε? Αν έστω και συντελεσμένη από απλούς μουσικούς(?)
Οπότε έτσι απλά το 3/4 του τσάμικου έγινε το 9/4 του ζεϊμπέκικου?
Το 7/8 του καλαματιανού έγινε το 2/4 ή 4/4 του χασάπικου?
Το παρεστιγμένο 2/4 του συρτού έγινε το ισομερές 2/4 του σέρβικου?
Εν τούτοις οι αναφερόμενοι αρχικοί χοροί (τσάμικος κλπ) συνέχισαν σε πόλεις και ύπαιθρο σαν ανεξάρτητες μορφές λαϊκής τέχνης!
Δεν γίνεται καθόλου μνεία της περίπτωσης ότι όλοι αυτοί οι ρυθμοί/χοροί (αρχικοί και παράγωγοι)μπορεί να συνυπήρχαν και να προϋπήρχαν πριν από οποιεσδήποτε μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις, και ακριβώς εδώ βρίσκω ότι τέτοιου είδους παράγραφοι είναι ανιστόρητες και δίνουν περισσότερο σκοτάδι παρά φως στην ιστορική και αμερόληπτη επιστημονική αλήθεια.
Όπως λέει και ο ίδιος ο αρθογράφος, "χοντρικά".
Αυτές οι μουσικές διεργασίες δεν είναι τόσο απλοϊκές όσο το άρθρο αφήνει να εννοηθεί και αν έλαβαν χώρο (που δεν είναι ούτε μουσικά, ούτε πολιτισμικά απαραίτητο-γιατί πιστεύω πως όλα τα μουσικά ρυθμικά στοιχεία προϋπήρχαν σαν αυτοτελείς οντότητες, καθώς επίσης και σαν χοροί του Ελλαδικού χώρου), τότε, ιστορικά τέτοιου είδους ζυμώσεις πηγαίνουν πολύ πιο πίσω από το δημοτικό (μεταβυζαντινό) και το ρεμπέτικο αστικό τραγούδι.
Υπ' αυτήν την έννοια θα συνιστούσα να είμαστε κάπως σκεπτικιστές διαβάζοντας τέτοιου είδους παραγράφους.

[bill1961]

Προφανώς και έχεις δίκιο Σωκράτη. Άλλωστε ζεϊμπέκικο, χασάπικος, σέρβικο και ο αμανές υπήρχαν παράλληλα με τους ρυθμούς και τα είδη του δημοτικού τραγουδιού.
Χωρίς να θέλω να "εξηγήσω" τα λεγόμενα του Μανιάτη, πιστεύω πως η συγκεκριμένη αναφορά είναι εντελώς σχηματική: το λεβέντικο (και μοναχικό με την έννοια ότι ο πρώτος χορεύει και οι υπόλοιποι συμμετέχουν) τσάμικο, αντιστοιχεί στο επίσης λεβέντικο και μοναχικό ζεϊμπέκικο, το ελεύθερου ρυθμού κλέφτικο αντιστοιχεί στον επίσης ελεύθερου ρυθμού (α)μανέ, κλπ.

[socrates]

Συμφωνώ μαζί σου, Bill, αναφορικά με το "αφηρημένο", το "σχηματικό", και το βρίσκω και ιδιαίτερα παραστατικό και ενορατικό.
Αναφερόμουν μόνο στην μουσικο-τεχνική και κοινωνική/ιστορική πλευρά του θέματος, έχοντας κάποιες αμφιβολίες που ποτέ δεν έλυσα όπως:

1. Ένας συρτός χωρίς μεγάλη μουσική προσπάθεια μπορεί να γίνει σέρβικος, αλλά το πρόβλημα δεν τελειώνει εκεί. Ο συρτός ανήκει στην οικογένεια των συρτών χορών και ο σέρβικος σε αυτήν των πηδηχτών. Επομένως (χωρίς ίσως μεγάλες μουσικές αλλαγές) αλλάζει σημαντικά το ύφος και το ήθος του πολιτισμικού προϊόντος.
Ενδιαφέρομαι πολύ να ξέρω ποιες νέες αισθητικές ανάγκες υπαγορεύουν μία τόσο πιο ριζική αλλαγή σε μία εξελισσόμενη κοινωνία. Βλέποντάς το όπως όλοι μας είμαι σίγουρος πως οι δύο αυτοί ρυθμοί συνυπήρχαν και ευτυχώς συνυπάρχουν ακόμα γιατί εμείς σαν κοινωνία ακόμα έχουμε την αισθητική ανάγκη για τέτοιου είδους εκφραστικές δυνατότητες.

2. Το ζεϊμπέκικο με μπερδεύει ακόμα πιο πολύ σαν προϊόν σύμφωνα με όσα λέμε.
Οπωσδήποτε το θεωρώ "μοναχικό" και "λεβέντικο", αλλά αυτή είναι η τωρινή μας πραγματικότητα.
Αν η καταγωγή του αναχθεί στους Αιγαιοπελαγίτικους ή Θρακιώτικους καρσιλαμάδες τότε πρέπει στην παιδική του ηλικία να ήταν δυαδικός χορός.
Ένας ερασιτέχνης γλωσσολόγος μου είπε κάποτε πως η ρίζα της λέξης είναι "Ζεύς", δηλαδή ο διττός θεός, αυτός που έχει διπλή υπόσταση.
Το θέμα "μπέκ", κατά τον ίδιο ερμηνευτή είναι ξενικής (σλαβικής) προέλευσις και σημαινει "πικρός".
Επομένως ζεϊμπέκικο είναι ο χορός του πικρού διχασμένου θεού και των απαισιόδοξων οπαδών του.
Αν είναι έτσι, μπορώ να αντιληφθώ την "πίκρα" στη λέξη, αλλά δεν βρίσκω πουθενά τη διπλή υπόσταση, το άλλο στοιχείο, τη χαρά, που εντούτοις την αντιλαμβάνομαι εξίσου σε άλλες εκφάνσεις του εν λόγω χορού.

Βασιζόμενος σε αυτά τα δύο παραδείγματα θα έλεγα πως υπάρχει πολύ μικρή μουσική απόσταση από το συρτό στο σέρβικο αλλά πολύ πιο μεγάλη "ηθική" και αντιστρόφως πολύ μεγάλη μουσική απόσταση από τον τσάμικο στο ζεϊμπέκικο αλλά πολύ μικρότερη "ηθική".

Δεν ξέρω αν εξήγησα επαρκώς τις αναζητήσεις και αμφιβολίες μου, αλλά αν έχει κάποιος κάτι να προσθέσει, ρωτήσει ή διασαφηνίσει, το θέμα είναι ενδιαφέρον και είμαι όλος αυτιά.

[Δημήτρης Ν.]

Έχω διαβάσει κοτσάνες και κοτσάνες αλλά αυτές παραείναι, ρε παιδιά!
Αναφέρομαι στα του Μανιάτη, μην παρεξηγηθώ.